VERTALING
– TOELICHTING
De keuze
van de teksten is gestuurd door twee afwegingen. De eerste is de kwaliteit van
de tekst. Op het succes van liedjes volgde vaak een hele reeks nabootsingen en
varianten. De grote vraag naar liedteksten leidde vooral in de jaren veertig en
vijftig tot een massa-productie van minder interessante maaksels. De tweede
afweging betreft de diversiteit. Er is voor gekozen om zoveel mogelijk thema’s,
gevoelswaarden en sociale diversiteit aan bod te laten komen. Hierdoor biedt de
bloemlezing een panoramisch beeld van de tangocultuur in Buenos Aires in zijn
perioden van opkomst en grote bloei.
In
de
gezongen versies zijn vaak varianten te beluisteren. In gedrukte
teksten
eveneens, terwijl accenten veelal ontbreken. Soms wijkt de
vertaling daarom af van de 'officiële' tekst volgens Todotango.
Niet
opgenomen zijn de milonga’s, omstreeks 1966 geschreven door Jorge Luis Borges.
Hiervan is een vertaling door Maarten Steenmeijer en Barber van
de Pol opgenomen in de bundel “Alle gedichten” van Jorge Luis Borges,
verschenen in 2011.
Puente
Alsina
P. 20 r. 1: querida moet zijn: maleva of maldita (dat wordt steeds gezongen). Daarom staat in de vertaling: 'vervloekte wieg'.
P. 20 r. 13-14.
Dit is de 'officiële' tekst zoals Edmundo Rivero zingt. Sommige zangers zingen 'el progeso le ha dejado / al suburbio
rebelado': de brug is het merkteken dat de vooruitgang heeft
gekerfd in het gezicht van de weerspannige voorstad.
Volver
P. 24 r.
35 haya matado: conjuntivo, wegens de tegenstelling tussen gedood hebben en
bewaren.
Mañana
zarpa un barco
P. 43 r.
17 Je zal je naam zeggen moet zijn:
Ik zal je naam zeggen.
Araca corazón
P. 49 r. 26-27 moet zijn: als je weet dat haar liefde nooit voor jou was.
Mandria
P. 60. Jaartal moet zijn: 1926.
Flor de
fango
P.
118.
Fango betekent letterlijk modder. Flor de fango is hier vertaald met
moerasbloem, om twee redenen. Vanaf omstreeks 1880 kreeg de
binnenstad bestrating en en nog iets later verlichting. In
de arrabal kregen de straten en stegen nog geen plaveisel.
Vandaar de vele verwijzingen naar modder en onkruid.
De arme volksbuurten vooral in het zuiden van de stad waren zeer drassig en hadden vaak wateroverlast. Het gebied werd wel aangeduid als ‘fango’. Moeras verwijst ook naar het ‘sociale moeras’ van die buurten, waar het meisje was opgegegroeid. De term 'fango social' wordt ook in sommige tangoteksten genruikt; zie bijvoorbeeld Sentencia van Celedonio Flores. Tango - Lied &c. blz. 72).
Levanta
la frente
P. 141
r. 5. Weet moet zijn: Ik weet.
Se va
la vida
P.
151, r. 13. Met je
wat moet zijn met wat
Pituca
P. 154, titel. Pituca is geen eigennaam maar een 'soortnaam' van een rijk, verwend, snobbig dametje.
Fumando espero
P. 162 r. 13 De 'officiële' tekst luidt: Anda, que así me vuelve loca. Meestal wordt gezongen: Anda, que mi pasión provoca.
Paciencia
P. 191
Paciencia betekent letterlijk geduld of dulding. Het is hier vertaald als ‘aanvaarden’ in de zin van
‘je ergens bij neerleggen’.
Matufias
P. 235
r. 35 geit is een vrije vertaling; letterlijk staat er: kat, of: knollen voor
citroenen verkopen. De strekking blijft gelijk.
La
bicicleta
P. 236 r.
2 pesetas; het liedje is een variant of een bewerking van een Spaans liedje.
Azabache
P. 284.
In de Spaanse tekst worden veel woorden verbasterd. In de vertaling is dit
neerbuigende‘koeterwaals’ niet weergegeven. Zie hierover de Inleiding van het boek op p.13.
Alhucema
P. 298 r. 16-18 een andere versie luidt: Alhucema, se
llamaba la morena, que a la muerte lo arrastró. Dan zou haar moeten
zijn hem.